Złość to jedna z pierwszych emocji, które dziecko zaczyna intensywnie odczuwać. W okresie wczesnego dzieciństwa maluchy dopiero uczą się rozpoznawać swoje uczucia i radzić sobie z frustracją. Brak umiejętności wyrażania emocji słowami sprawia, że wiele dzieci wybucha złością w trudnych momentach. Dla rodzica to wyzwanie – jak zrozumieć te reakcje i pomóc dziecku w radzeniu sobie z emocjami? Przeczytaj!
Czym są napady złości u dzieci?
Napady złości u dzieci to silne wybuchy emocji, które pojawiają się, gdy dziecko nie radzi sobie z trudnymi sytuacjami. Mogą objawiać się krzykiem, płaczem, tupaniem, rzucaniem przedmiotami, a czasem nawet agresją. To naturalna część rozwoju, zwłaszcza u maluchów, które jeszcze nie potrafią dobrze wyrażać swoich uczuć słowami.
Napady złości u dzieci najczęściej pojawiają się w okresie przedszkolnym. Wtedy bowiem dziecko uczy się samodzielności i sprawdza, na ile może sobie pozwolić. To wcale nie znaczy, że dziecko zostało źle wychowane! To po prostu sposób, w jaki maluch wyraża frustrację, zmęczenie czy przeciążenie bodźcami. Takie napady zdarzają się także starszym dzieciom, zwłaszcza jeśli przeżywają silny stres lub mają trudności w regulacji emocji.
Niektóre dzieci przeżywają napady złości częściej niż inne. Może to wynikać z ich temperamentu, wrażliwości na bodźce albo trudności z przetwarzaniem emocji. Jeśli napady są bardzo intensywne, trwają długo lub wiążą się z autoagresją, warto poszukać wsparcia psychologa dziecięcego. Więcej informacji na ten temat, znajdziesz tutaj: https://psychoterapiacotam.pl/psycholog-dzieciecy-warszawa/.
Dlaczego dzieci mają napady złości?
Dzieci mają napady złości, ponieważ ich układ nerwowy wciąż się rozwija. Nie potrafią jeszcze dobrze kontrolować emocji i reagują impulsywnie. Wybuchy gniewu to sposób na radzenie sobie z frustracją, zmęczeniem lub stresem. Małe dzieci bowiem nie znają jeszcze innych sposobów na wyrażanie siebie i nie potrafią dobrze radzić sobie z własnymi emocjami. Nikt przecież nie rodzi się z tą umiejętnością – każdy musi się tego dopiero nauczyć. Pierwszymi nauczycielami są dla dziecka jego rodzice. Dlaczego dzieci miewają napady złości?
- Brak umiejętności wyrażania emocji - małe dzieci nie potrafią słowami wyrażać tego, co czują w sposób, który by je zadowalał i był zrozumiały dla otoczenia. Dlatego w chwilach smutku lub wtedy, gdy ich potrzeby nie są zaspokojone zaczynają krzyczeć, płakać albo rzucać przedmiotami. Złość staje się dla nich naturalnym sposobem na rozładowanie napięcia.
- Głód, zmęczenie i nadmiar bodźców - fizjologiczne potrzeby mają ogromny wpływ na zachowanie dziecka. Głód, brak snu lub nadmiar bodźców płynących z otoczenia mogą prowadzić do przeciążenia. Mały organizm nie potrafi jeszcze skutecznie radzić sobie z takim stanem, więc reaguje napadem złości.
- Chęć niezależności - dzieci chcą decydować o sobie, ale często napotykają ograniczenia. Kiedy słyszą „nie”, mogą czuć się sfrustrowane. Chcą same wybierać ubrania, jedzenie albo sposób spędzania czasu. Jeśli coś idzie nie po ich myśli, mogą wybuchnąć gniewem, bo po prostu nie wiedzą, jak poradzić sobie z sytuacją.
- Niewłaściwe wzorce - jeśli dziecko obserwuje dorosłych, którzy często podnoszą głos lub reagują impulsywnie, może naśladować takie zachowania. Maluchy uczą się przez obserwację. Jeśli nie widzą innych sposobów radzenia sobie z emocjami, będą używać złości jako podstawowego narzędzia.
- Silne emocje i zmiany rozwojowe - pójście do przedszkola, pojawienie się rodzeństwa czy nowe zasady w domu mogą powodować stres. Jeśli nie mają sposobu na jego rozładowanie, mogą częściej wpadać w złość.
Dziecko musi dopiero nauczyć się, jak sobie radzić ze swoimi emocjami i nie dostawać ataków złości. Jeśli uważasz, że Twoje dziecko miewa napady gniewu zbyt często lub są zbyt intensywne i nie wiesz, jak sobie z tym poradzić, poszukaj wsparcia. Zabranie dziecka do psychologa dziecięcego może okazać się bardzo pomocne.
Jak reagować, gdy dziecko ma napad złości?
Napady złości mogą być trudne zarówno dla dziecka, jak i dla Ciebie. Krzyk, tupanie, rzucanie zabawkami czy płacz to często sposób na wyrażenie frustracji. Przede wszystkim jednak, w takiej sytuacji zachowaj spokój i pokaż dziecku, że jego emocje są dla Ciebie ważne.
- Nie krzycz i nie karz - podnoszenie głosu lub grożenie karą sprawia, że dziecko czuje się jeszcze bardziej bezradne. Może to tylko nasilić jego reakcję. Lepiej pokaż, że rozumiesz, co się dzieje. Dzięki temu dziecko uczy się, że emocje można nazywać i wyrażać w inny sposób niż przez krzyk.
- Daj przestrzeń, ale bądź obok - niektóre dzieci potrzebują bliskości, inne wolą się uspokoić same. Jeśli Twoje dziecko nie chce przytulenia, nie zmuszaj go. Jednak bycie obok i poszanowanie granic dziecka ma ogromne znaczenie - daje mu poczucie bezpieczeństwa.
- Oddychaj spokojnie i mów cicho - dzieci często przejmują emocje dorosłych. Jeśli zachowasz spokój, pomożesz im się wyciszyć.
- Nie ulegaj, ale bądź konsekwentny - jeśli dziecko wpadło w złość, bo odmówiłeś czegoś, nie zmieniaj zdania. Uleganie uczy, że krzyk pomaga dostać to, czego się chce.
- Pomóż dziecku nazwać emocje - małe dzieci często nie wiedzą, co czują. Spróbuj pomóc dziecku zrozumieć to, co czuje. Dzięki temu stopniowo nauczy się rozpoznawać i wyrażać swoje uczucia.
- Zaoferuj inne sposoby rozładowania emocji - gdy dziecko się uspokoi, zaproponuj coś, co pomoże mu lepiej radzić sobie z trudnymi emocjami. Może to być ściskanie miękkiej piłki, rysowanie, dmuchanie baniek albo liczenie do dziesięciu.
- Rozmawiaj, ale dopiero po ataku złości – nie zadawaj dziecku pytań i nie wymagaj odpowiedzi w trakcie napadu. Wtedy nie jest w stanie myśleć logicznie. Gdy emocje opadną, możecie razem zastanowić się, co można zrobić inaczej następnym razem.
Przede wszystkim pamiętaj, że napady złości to normalna część rozwoju dziecka. Twoja spokojna i konsekwentna reakcja pomaga mu uczyć się radzenia sobie z emocjami.
/Artykuł Partnera/
